dinsdag 27 februari 2024

De psychologie achter een nieuwsverslaving: infobesitas

 In de wereld waar we nu in leven, waar het nieuws 24/7 beschikbaar is via smartphones, tablets en computers, is het geen verassing dat velen van ons zich aangetrokken voelen tot constante nieuwsupdates. Deze aantrekkingskracht kan echter gemakkelijk omslaan in een obsessie, een verslaving, of wat sommige zeggen een vorm van ‘infobesitas’. Wat drijft ons naar deze onophoudelijke drang van het willen ontvangen van informatie en nieuws, en wat zijn de implicaties voor ons dagelijks leven?

Evolutie

Op het eerste gezicht lijkt de drang om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws een natuurlijke reactie op onze behoefte geïnformeerd te zijn. Deze behoefte is diep geworteld in onze evolutionaire geschiedenis, waarbij het snel verkrijgen van informatie over potentiële bedreigingen of kansen van cruciaal belang was om te overleven. In moderne context vertaalt deze behoefte zich naar een verlangen om op de hoogte te blijven van wereldgebeurtenissen, politieke ontwikkelingen en sociale trends.

Gevolgen van een nieuwsverslaving


De moderne nieuwsomgeving met zijn overvloed aan snelle informatie, stimuleert een constante staat van alertheid. Dit kan ervoor zorgen dat mensen het consumeren van nieuws gebruiken om innerlijke angst en onzekerheid te beheersen. Dit heeft echter vaak het tegenovergestelde effect, namelijk het verhogen van stress en angst (bezorgdheid). De kortdurende dopaminekick die we krijgen bij het ontvangen van nieuwe informatie kan ook bijdragen aan de verslavende aard van nieuwsconsumptie, waardoor we blijven terugkomen voor meer. 

De impact voor nieuwsverslaving gaat verder dan alleen persoonlijke onrust; het kan onze perceptie van de wereld verteken. Door een overmatige focus op negatief nieuws, kunnen we een pessimistischer beeld van de wereld creëren, een fenomeen bekend als ‘negativity bias’. Dit kan leiden tot een verhoogd gevoel van hoploosheid en machteloosheid over de staat van de wereld.

 

De balans 

Om een gezondere relatie met nieuwsconsumptie te ontwikkelen, is het belangrijk om bewust keuzes te maken over hoe en wanneer we nieuws consumeren. Dit kan betekenen het instellen van specifieke tijden om het nieuws te checken, het gebruik van betrouwbare bronnen om informatie-overload te verminderen en geregeld ‘digitale detox’-pauzes inlassen om ons welzijn te bevorderen.

Tot slot

Het is dus belangrijk voor geest en de mentale gezondheid om een balans te vinden tussen geïnformeerd blijven en overweldigd raken door de hoeveelheid informatie en de impact hiervan. Door bewust te zijn van de psychologische effecten van nieuwsconsumptie, kunnen we stappen maken om nieuwsverslavingen te herkennen, te beheersen en een meer evenwichtig en vredig leven te leiden.