vrijdag 15 augustus 2025

Urban gardening: groenten en kruiden op je balkon 

Met een balkon en wat planning teel je verrassend veel. Succes zit in licht, bakken, substraat en watermanagement – niet in dure gadgets. 

Licht & ligging 

  • Zon (5–8 uur): tomaat, paprika, aardbei, basilicum. 
  • Half-schaduw (2–5 uur): sla, spinazie, snijbiet, peterselie, munt. 
  • Schaduw (<2 uur): bladgroen wordt lastiger; focus op kruiden zoals bieslook en sommige varens/hosta’s voor groen. 

Bakken & substraat 

  • Diepte: tomaat/paprika 25–30 cm; sla/kruiden 15–20 cm. 
  • Substraat: licht, luchtig, rijk aan organisch materiaal; geen pure tuinaarde. 
  • Drainage: gaten + schotel; hydrokorrels onderin. 

Water & voeding 

  • Regelmaat: in zomer dagelijks kleine hoeveelheden; ochtenden zijn ideaal. 
  • Voeding: 1× per week vloeibare organische mest tijdens groeiseizoen. 
  • Mulch: schors/hennepmat behoudt vocht en temt onkruid. 

Slimme ruimte-trucs 

  • Verticaal: klimrekken voor bonen/komkommer; hangpotten voor aardbei. 
  • Companion planting: basilicum bij tomaat, bieslook bij aardbei. 
  • Opkweek binnen: start vroeg met zaaibakjes op vensterbank. 

Seizoensplanning (NL-klimaat) 

  • Voorjaar: sla, radijs, spinazie; voorgezaaide tomaten afharden. 
  • Zomer: tomaat, paprika, courgette (compacte rassen). 
  • Najaar: rucola, snijbiet, boerenkool baby-leaf. 
  • Winter: vaste kruiden (tijm, rozemarijn) beschut; winterpostelein kan buiten. 

Plagen zonder gif 

  • Luizen: afspoelen, eventueel zachte zeep oplossing. 
  • Slakken: kopertape, bierval, plukken bij schemer. 
  • Schimmel: luchtig zetten, bladeren droog houden, niet ’s avonds sproeien. 

Veiligheid & buren 

Let op draagvermogen van balkon, veranker hoge klimmers en laat water niet bij buren druppen. Houd looppaden vrij.