Slimmer schermgebruik voor kinderen: evidencebased richtlijnen per leeftijd
Schermen zijn niet weg te denken uit het leven van kinderen. Het doel is dus niet ‘nul schermtijd’, maar gezond mediagebruik: geschikte content, duidelijke grenzen en goede slaap. Hieronder richtlijnen per leeftijd, plus praktische afspraken die thuis werken.
0–2 jaar: bijna geen scherm
-
Richtlijn: liever geen passieve schermtijd; videobellen met familie kan wél.
- Focus: interactie in het echt—praten, zingen, voorlezen.
- Slaap: schermen vlak voor dutjes vermijden.
2–5 jaar: maximaal ~1 uur per dag, samen kijken
-
Richtlijn: kies educatieve, langzame content; kijk samen en leg uit wat er gebeurt.
- Afspraken: vaste tijden (bv. na het avondeten 30 min), geen scherm tijdens maaltijden.
- Slaap: laatste uur voor bed schermvrij.
6–12 jaar: kwaliteit en context > minuten tellen
-
Richtlijn: 1–2 uur recreatief, afhankelijk van huiswerk en sport.
- Mediawijs: leer kritisch kijken naar reclame en in-app-aankopen.
- Sociale veiligheid: stel kindvriendelijke profielen en filters in; bespreek wat te doen bij nare content.
13–18 jaar: autonomie met kaders
- Richtlijn: schermgebruik plannen rond school, sport en slaap.
- Afspraken: geen telefoon in de slaapkamer; meldingen uit bij huiswerk; wekker niet op de telefoon.
- Online gedrag: praten over privacy, consent, sexting en respectvolle interactie.
De rol van slaap en blauw licht
Schermlicht en notificaties verstoren slaap. Hanteer één uur digitaal avondrust, demp verlichting en gebruik bij oudere kinderen ‘Do Not Disturb’ na een vast tijdstip.
Gezinsafspraken die werken
- Huishoudbrede regels: iedereen aan tafel zonder telefoon.
- Schermparkeren: vaste plek waar apparaten ’s avonds liggen.
- Family media plan: leg afspraken vast (tijd, content, privacy) en evalueer elk kwartaal.
Content keuze en alternatieven
Kies apps/kanalen met educatieve waarde. Bied tussendoor alternatieven: buiten spelen, knutselen, muziek, bordspellen. Verveling is geen spoedgeval; het triggert creativiteit.
Signalen om op te letten
Slaapproblemen, dalende schoolresultaten, sociale terugtrekking of escalaties rond het stoppen zijn alarmsignalen. Schakel tijdig hulp in (school, huisarts, jeugdprofessional) bij zorgen.