maandag 11 augustus 2025
ESG of greenwashing? Een consumentenchecklist bij duurzaamheidsclaims
Duurzaamheid verkoopt. Maar niet elke groene belofte is even groen. Bedrijven strooien met termen als “klimaatneutraal” en “biologisch afbreekbaar”, terwijl de werkelijkheid soms dunner is dan het etiket. In dit artikel krijg je een nuchtere checklist om ESG-claims (Environmental, Social, Governance) te toetsen zónder specialist te hoeven zijn.
Wat bedoelen we met ESG?
ESG is een raamwerk om prestaties te meten op drie vlakken: milieu-impact, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur. Het is geen keurmerk, maar een manier van rapporteren. Daardoor ontstaat ruis: een bedrijf kan uitblinken in “S” (bijv. inclusie) en achterlopen op “E” (CO₂), en toch “duurzaam” communiceren.
De vijf rode vlaggen van greenwashing
- Vage taal – Woorden als “eco”, “groen”, “natuurlijk” zonder meetbare onderbouwing.
- Cherry picking – Eén duurzame pilot groot in beeld, terwijl de rest van het assortiment onveranderd is.
- Compensatie als kernstrategie – Alleen bomen planten i.p.v. emissies structureel verlagen.
- Onvolledige scope – Rapportage over eigen gebouwen (scope 1–2) maar geen woord over toeleveranciers en transport (scope 3).
- Keurmerk-inflatie – Zelfverzonnen logo’s die lijken op echte labels.
Consumentenchecklist: zo toets je claims
- Zoek de meeteenheid: gram CO₂, kWh, liters, % gerecycled materiaal. Geen nummer = zwakke claim.
- Vraag naar de baseline: t.o.v. welk jaar of product is iets “30% lager”?
- Controleer reikwijdte: geldt de belofte voor het hele assortiment of één lijn?
- Check onafhankelijke verificatie: Gecertificeerd door een erkende partij (bijv. FSC, B Corp)?
- Let op total cost of ownership: gaat het product langer mee en is het repareerbaar?
Wat bedrijven wél eerlijk kunnen doen
- Transparant rapporteren (ook over tekortkomingen).
- Tussendoelen communiceren met tijdpad.
- Levensduur en reparatie centraal stellen i.p.v. alleen materiaalkeuze.